Đèn dầu đã từng được sử dụng rộng rãi trên thế giới trước khi các thiết bị chiếu sáng bằng điện được phổ biến. Ngày nay, ngoài các mục đích trang trí, chiếu sáng trong trường hợp khẩn cấp, hoặc tại các vùng xa xôi không có điện, đèn dầu hiếm khi được sử dụng tại các nước có mạng lưới điện và khí đốt phát triển.

Việt Nam

Đèn dầu bắt đầu xuất hiện tại Việt Nam vào cuối thế kỉ 19 đầu thế kỉ 20. Hãng Shell- một hãng buôn bán dầu hỏa có tiếng của Mỹ đã chọn Việt Nam làm thị trường buôn bán chủ yếu của họ. Thời đó, người dân Việt Nam quen dùng những đĩa đèn dầu sở hay nến để thắp sáng mà không quen dùng dầu hỏa. Để tiếp thị, bên cạnh giảm giá thì các nhân viên của hãng Shell đã đưa ra một quyết định táo bạo rằng: "Bất cứ người Việt Nam nào chọn mua dầu hỏa của hãng (ít nhất từ nửa lít trở nên) thì họ đều được hãng tặng kèm một chiếc đèn có khắc tên của hãng trên bầu đèn". Loại đèn do hãng Shell tặng có xuất xứ từ Mỹ. Do đó, cái tên đèn Hoa Kỳ được ra đời. Dần dần, đèn Hoa Kỳ thay thế những đĩa đèn dầu sở và những ngọn nến.

Ngày nay, ngoại trừ các vùng sâu vùng xa chưa có lưới điện quốc gia, đèn dầu không còn là loại phương tiện chiếu sáng thông dụng ở Việt Nam. Tuy nhiên, đèn dầu vẫn còn được đặt trên bàn thờ ở các gia đình hoặc đình chùa để "giữ lửa" và để lấy lửa thắp hương trong các kì cúng lễ hay giỗ chạp. Đèn dầu cổ đã trở thành một thú chơi cho những người sưu tập.